Tarihsel olarak, kurumların IT personeli kurumsal uygulamalar için tek adımlı oturum açmadan yararlanmıştır; ancak son yıllarda hem kütüphaneler hem de hizmet sağlayıcıları için faydalı bir kimlik doğrulama yöntemi olarak “birleşik tek adımlı oturum açma” (single sign-on, SSO) odak noktası haline geldi. Bu bağlamda, birleşik tek adımlı oturum açma, metadata ayarlarını manuel olarak değiştirme gereksinimini ortadan kaldırarak bağlantıların daha kolay bir şekilde yapılmasına olanak tanıyan hem kütüphaneler hem de yayıncılar için ortak bir metadata ağını ve ayarlarını ifade eder. Birleşik tek adımlı oturum açma, IT tarafından tercih edilen güvenli, modern kimlik doğrulama teknolojilerinden yararlanır, ancak bağlantının çok sayıda kütüphane hizmeti sağlayıcısıyla daha hızlı ve kolay bir şekilde kurulmasına olanak tanır.
Devam eden COVID-19 krizi sırasında tecrübe ettiğimiz gibi, uzaktan erişim araştırmacılar için büyük olasılıkla bir süre daha kütüphaneleri kullanmanın ana yolu olacaktır. Kütüphane kaynaklarında arama yapmanın olabildiğince sorunsuz hale gelmesi için kimlik doğrulama (tek adımlı oturum açmadan (SSO) yararlanarak ve erişimi iyileştirerek), uzaktan yürütülen araştırma sürecini pandemi öncesinde olduğu gibi kütüphanenin fiziksel konumunda yapılan araştırma kadar kolay hale getirebilir.
Pandeminin başlangıcından bu yana gördüğümüz uzaktan erişimdeki artış, IP’ye güvenmenin getirdiği zorlukları artırdı. Bazı kurumlar için bu, proxy hizmetlerinin normalden daha fazla trafiği desteklediği aşırı ağ yüklenmesi olarak tezahür etti; diğerleri için, kaynaklara artık fiziksel kütüphane veya üniversite içinden erişemeyen kullanıcılar için erişimin önündeki engeller oldu.
EBSCO’nun kimlik doğrulama ortağı olan OpenAthens’ın, birleşik erişim sağlayarak kurumları bu durumlardan kurtardığı nokta burasıdır. Tek adımlı oturum açma (SSO), araştırmacıların farklı içerik sağlayıcılara (bir yayıncı gibi) erişmek için kurumsal kimlik bilgilerini (yani kendi üniversiteleri gibi kendi kurumlarındaki kullanıcı adları ve şifreleri) kullanmalarına olanak tanır. Bu kullanıcı adları ve şifreler, kurumlarına erişmek için düzenli olarak kullandıkları mevcut kimlik bilgileridir ve belirli bir yayıncıya özgü değildir.
Bu çalışma şeklinde, ana kütüphane “Kimlik Sağlayıcı (Identity Provider)” işlevi görür; ve OpenAthens aracılığıyla, araştırmacının kimlik bilgilerini, “Hizmet Sağlayıcı”ya (Service Provider), örneğin bir yayıncıya, onaylatır.
Bunun güzel yanı, Kimlik Sağlayıcı kullanıcıyı onaylatırken, birleşik erişimin Servis Sağlayıcı’nın içeriğine erişimi desteklemek için kullanıcının IP adresine veya fiziksel konumuna bağlı olmamasıdır.
Bir kütüphanenin tek adımlı oturum açma için OpenAthens kullandığını varsayalım. Bir öğrenci EBSCO Discovery Service™ (EDS) kullanarak belirli bir yayından bir makale bulduğunda, üniversite sisteminin OpenAthens entegrasyonu, yayıncının sistemine otomatik olarak “Evet, bu kişiyi tanıyorum. Bu makaleyi doğrudan onlarla paylaşabilirsiniz.” diye belirtir.
Dolayısıyla, bu örnekte, üniversite ağının binlerce sağlayıcıdan makalelere erişmeye çalışan binlerce öğrencinin yükünü taşımasına gerek yoktur. Bu önemlidir, çünkü bir ağa aşırı yüklenilmişse erişim başarısız olabilir. Ayrıca, kullanıcılar kütüphane dışından veya kampüs dışından erişiyorlarsa (yani, ağ dışındalarsa), SSO’ya sahip olmak, bulundukları her yerden erişim sağlamalarına yardımcı olur.
Araştırmacının yalnızca ilk önce EDS’de veya kurumsal kimlik bilgilerini kullanan başka bir uygulamada oturum açmış olması gerekir. Öğrenci bir makaleyi bulmak için EDS’yi kullandığında, üniversite olarak OpenAthens aracılığıyla bir geçiş sağlar ve ardından yayıncının sistemi girilen sorgu için sonuçlar sağlaması gerektiğini bilir.
Diğer bir fayda ise, kütüphanenin/Kimlik Sağlayıcı’nın, kullanıcı hakkında yayıncı/Hizmet Sağlayıcı ile ne kadar kullanıcı verisi paylaştığından sorumlu olmasıdır. Kimlik Sağlayıcı, Hizmet Sağlayıcı’ya makaleleri araştırmacıyla paylaşmanın uygun olduğunu söylerken araştırmacının kişisel bilgilerini gizli tutabilir.
Kütüphaneler ve öğrencilerin yanı sıra, bu teknoloji, yayıncılar için de önemlidir. Araştırmacıların EDS aramaları yoluyla bilgiye erişmesi kolaylaştığında, yayıncı kaynaklarının kullanımı artar. Örneğin, COVID-19 başladığında, American Chemical Society’nin yayın kolu ACS Publications, birkaç tek adımlı oturum açma federasyonlarını etkinleştirdi ve o zamandan beri kullanımda patlama yaşandı.
Kütüphaneye adım atmanın eskisi kadar kolay olmadığı bir dünyada, kaynaklara çevrimiçi erişimi olabildiğince kolay hale getirmenin şimdi tam zamanı; EDS ve OpenAthens’ın size nasıl yardımcı olabileceğine göz atın.