Toksyczni ludzie potrafią zakrzywiać logikę. Jedni zdają się być błogo nieświadomi, jak negatywny wpływ wywierają na otoczenie, inni zaś sprawiają wrażenie, że czerpią satysfakcję z kreowania chaosu i krzywdzenia innych.
Dlatego tak ważna jest umiejętność radzenia sobie z różnymi rodzajami ludzi - toksyczne osoby nigdy nie będą warci Twojego czasu i energii, a czerpać z nich będą bardzo chętnie. Toksycy tworzą zbędne zawiłości, konflikty, a co najgorsze, generują stres.
"Ludzie albo Cię inspirują, albo Cię wyczerpują. Wybieraj mądrze." - Hans F. Hansen
Najnowsze badania przeprowadzone na Uniwersytecie Friedricha Schillera w Niemczech pokazują, jak poważnym zagrożeniem są toksyczne osoby. Stwierdzono, że ekspozycja na bodźce wywołujące silne negatywne emocje - a więc takie, które występują podczas kontaktu z toksykami - powodują ogromną reakcję stresową w mózgach badanych osób. Bez względu na to, czy to negatywność czy okrucieństwo, toksyczni ludzie doprowadzają mózg do stanu stresu, którego należy unikać za wszelką cenę.
Badania od dawna pokazują, że stres może mieć trwały, negatywny wpływ na mózg. Ekspozycja nawet na kilka dni stresu wpływa na skuteczność neuronów w hipokampie, ważnym obszarze mózgu odpowiedzialnym za rozumowanie i pamięć. Tygodnie stresu powodują odwracalne uszkodzenia komórek mózgowych, a miesiące mogą je trwale zniszczyć. Toksyczni ludzie nie tylko sprawiają, że jesteś nieszczęśliwy - są naprawdę szkodliwi dla Twojego mózgu.
Umiejętność zarządzania swoimi emocjami i zachowanie spokoju pod presją mają bezpośredni związek z Twoją wydajnością. Przeprowadzone badania z udziałem ponad 2 milionów osob wykazały, że 90% najbardziej efektywnych osób potrafi skutecznie zarządzać swoimi emocjami w sytuacjach stresowych, aby zachować spokój i kontrolę nad sobą. Jednym z ich największych darów jest umiejętność identyfikacji ludzi toksycznych i trzymania ich na dystans.
Często mówi się, że jesteśmy wypadkową sumą 5 osób, z którymi najczęściej przebywamy. Jeśli pozwolisz, aby chociaż jedna z tych osób była toksyczna, szybko przekonasz się, jak destrukcyjnie może na Ciebie działać.
Jednocześnie nie możesz zdystansować się od toksyków, nie potrafiąc ich zidentyfikować. Najważniejsze to odróżnić tych, którzy bywają irytujący lub trudni, od tych, którzy rzeczywiście są toksyczni. Poniżej przedstawiono dziesięć typów osób, których należy unikać za wszelką cenę.
Plotkarz
"Wielkie umysły dyskutują o pomysłach, średnie umysły dyskutują o wydarzeniach, a małe - o ludziach." - Eleanor Roosevelt
Plotkarze czerpią satysfakcję z niepowodzeń innych ludzi. Na początku może to być żartobliwe przyglądanie się czyimś zawodowym lub osobistym potknięciom, co z czasem staje się męczące i wywołuje w otoczeniu niechęć. Na świecie jest zbyt wiele pozytywów i zbyt wiele rzeczy do nauczenia się od interesujących ludzi, aby marnować czas na rozmowy o cudzych nieszczęściach.
Choleryk
Niektórzy ludzie zupełnie nie kontrolują swoich emocji. Wybuchają w dowolnej chwili, zrzucając na kogoś innego swoje uczucia, jednocześnie uznając go za przyczynę ich nastroju. Trudno zdystansować się od takich osób, bo sama myśl o tym potrafi wzbudzić wyrzuty sumienia, gdy pamięta się o dobrych chwilach z nimi. Należy jednak pamiętać, że gdy przyjdzie co do czego, ponownie potraktują Cię instrumentalnie.
Ofiara
Ten typ toksyka jest trudny do zidentyfikowania, ponieważ początkowo współczujesz im z powodu ich problemów. Ale z czasem zaczynasz zdawać sobie sprawę, że coś jest nie tak. Ofiary aktywnie odrzucają wszelką odpowiedzialność, zamieniając każdy problem, jaki napotykają, w nieuniknioną katastrofę. Nie postrzegają trudności jako okazji do nauki i rozwoju, zamiast tego wybierają ucieczkę. Dobrze określa takie osoby powiedzenie "Ból jest nieunikniony. Cierpienie jest wyborem.", ponieważ ofiary za każdym razem wybiorą cierpienie.
Egocentryk
Egocentrycy szkodzą poprzez bezduszny dystans, jaki utrzymują wobec innych ludzi. Zazwyczaj można ich zidentyfikować poprzez fakt, że czujesz się w ich otoczeniu samotny/a. Dzieje się tak dlatego, że osoby te nie wytwarzają jakiegokolwiek połączenia między sobą a innymi. W ich oczach jesteś narzędziem do budowania ich poczucia własnej wartości.
Zazdrośnik
Dla takich osób trawa zawsze jest bardziej zielona po drugiej stronie płotu. Nawet jeśli przydarza się im coś wspaniałego, nie czerpią z tego faktu żadnej satysfakcji. Dzieje się tak dlatego, że mierzą swoje osiągnięcia na tle świata, podczas gdy powinni czerpać satysfakcję... z samych siebie. I tak, miejmy świadomość, że zawsze znajdzie się ktoś, kto jest w czymś lepszy. Spędzanie zbyt dużo czasu w otoczeniu zazdrosnych ludzi jest niebezpieczne, ponieważ uczą bagatelizowania swoich własnych osiągnięć.
Manipulator
Manipulatorzy pochłaniają Twój czas i energię pod pozorem przyjaźni. Radzenie sobie z tym typem osób może być trudne, ponieważ traktują Cię jak przyjaciela. Wiedzą, co lubisz, co sprawia Ci radość i co uważasz za zabawne, ale różnica polega na tym, że wykorzystują te informacje. Manipulatorzy zawsze czegoś od Ciebie chcą, a gdy przyjrzysz się swoim relacjom z nimi, okaże się, że zawsze tylko biorą, nigdy nie dając nic od siebie. Zrobą wszystko, aby Cię do siebie przekonać, ale tylko po to, by móc Cię potem wykorzystać.
Dementor
W serii książek "Harry Potter" autorstwa J.K. Rowling, dementorami były złe istoty, które wysysały dusze z ludzkich ciał, pozostawiając jedynie puste skorupy. Gdy dementor wchodził do pokoju, robiło się ciemno i zimno, a ludzie przypominali sobie swoje najgorsze wspomnienia. Sama Rowling przyznała, że koncepcję dementorów opracowała na podstawie rodzaju bardzo negatywnych osób, którzy mają zdolność wejścia do pokoju i natychmiastowego wyssania z niego radości.
Dementorzy wysysają więc energię z pomieszczenia, narzucając swoją negatywność i pesymizm każdemu, z kim się zetkną. Potrafią nadać depresyjny kontekst nawet najbardziej niewinnej sytuacji. Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Notre Dame wykazało, że studenci przydzieleni do negatywnie nastawionych do życia współlokatorów, byli znacznie bardziej skłonni do przejęcia tego podejścia, a nawet mieli większe szanse na zachorowanie na depresję.
Niezrównoważony
Pewne osoby po prostu czerpią głęboką satysfakcję z cierpienia i nieszczęścią innych. Lubią krzywdzić, sprawiać, że ktoś inny czuje się źle, albo wykorzystywać swoje otoczenie. Na szczęście dość łatwo zauważyć ich intencje, co sprawia, że nietrudno ich unikać.
Sędzia
Takie osoby szybko narzucają innym swoje zdanie, co jest dobre, a co nie. Potrafią sprawić, że to, co jest dla Ciebie najważniejsze, staje się źródłem złego samopoczucia. Zamiast doceniać i uczyć się od innych, patrzą na nich z góry. Tłumią pragnienie bycia otwartą osobą i wyrażania siebie.
Arogant
Arogancja to fałszywe poczucie pewności siebie, zawsze maskujące duże kompleksy. Badanie University of Akron wykazało, że arogancja koreluje z szeregiem problemów w miejscu pracy. Aroganckie osoby mają tendencję do bycia słabszymi współpracownikami, ciężko przebywa się w ich towarzystwie i mają więcej problemów poznawczych niż przeciętna osoba.
Jak się przed nimi chronić?
Toksyczne osoby doprowadzają cię do szału, ponieważ ich zachowanie jest tak irracjonalne. Nie jesteś w błędzie - ich zachowanie naprawdę stoi w sprzeczności z rozsądkiem, więc dlaczego pozwalasz sobie reagować na nie emocjonalnie i dajesz się w to wplątać?
Im bardziej irracjonalna i bezpodstawna jest czyjaś postawa, tym łatwiej powinno być ci się wycofać z ich pułapki. Przestań próbować pokonać ich we własnej grze. Odstąp emocjonalnie od nich i podchodź do interakcji z nimi tak, jakbyś prowadził eksperyment naukowy (lub był ich psychoterapeutą, jeśli wolisz taką analogię). Nie musisz reagować na emocjonalny chaos - tylko na fakty.
Zachowanie emocjonalnej odległości wymaga świadomości. Nie możesz powstrzymać kogoś przed zdenerwowaniem Ciebie, jeśli nie rozpoznasz, kiedy to się dzieje. Czasami znajdziesz się w sytuacjach, w których będziesz musiał się zebrać i wybrać najlepszą drogę do przodu. To w porządku, i nie powinieneś bać się poświęcić sobie trochę czasu na to.
Większość ludzi uważa, że ponieważ pracują lub mieszkają z kimś, nie mają sposobu na kontrolowanie chaosu. Nic bardziej mylnego. Gdy już zidentyfikujesz toksyczną osobę, zaczniesz zauważać, że ich zachowanie staje się bardziej przewidywalne i łatwiejsze do zrozumienia. To pozwoli ci myśleć racjonalnie o tym, kiedy i gdzie musisz znosić ich obecność, a kiedy i gdzie nie. Możesz ustalać granice, ale będziesz musiał robić to świadomie i proaktywnie. Jeśli pozwolisz, aby rzeczy działy się naturalnie, znajdziesz się stale wplątany w trudne rozmowy. Jeśli jednak ustanowisz granice i zdecydujesz, kiedy i gdzie będziesz angażować się z trudną osobą, możesz kontrolować wiele chaosu. Jedynym trikiem jest trzymanie się swojego i utrzymanie granic, gdy osoba próbuje je przekroczyć, co na pewno zrobi.