W styczniu 2024 roku Angela Gibson objęła nowe stanowisko dyrektora ds. strategii operacyjnej w Modern Language Association (MLA). Mieliśmy okazję porozmawiać z Angelą o jej spostrzeżeniach na temat MLA International Bibliography (MLAIB) i jej roli w rozwoju badań. Czytaj dalej, aby poznać jej refleksje po roku pracy na nowym stanowisku i wizję przyszłości.

Opowiedz nam o swoim doświadczeniu w językoznawstwie, literaturoznawstwie oraz drodze, którą przebyłaś przed dołączeniem do MLA.

Uzyskałam doktora z literatury języka średnioangielskiego na Uniwersytecie w Rochester. Przed dołączeniem do MLA prowadziłam zajęcia na uczelni z pisania i literatury, pracowałam przy projekcie finansowanym przez NEH (National Endowment for the Humanities), którego celem było opracowanie i publikacja tekstów średniowiecznych dotychczas niedostępnych do użytku w szkole. Miałam także okazję przez krótki czas pracować w redakcji czasopisma naukowego z obszaru nauk ścisłych. W MLA zaczęłam pracę w dziale redakcji, a z czasem objęłam nadzór nad tym tym działem, działem operacji oraz biznesowymi aspektami programu wydawniczego.

Dlaczego umiejętności rozwijane przez badaczy języka i literatury są dziś tak kluczowe?

Badania wymagają ludzkiej interpretacji języka, co stanowi główną umiejętność rozwijaną przez badaczy językoznawstwa i literaturoznawstwa. Za przykład może tu posłużyć spotkanie o generatywnej sztucznej inteligencji, które miałam z przedstawicielem dużej firmy technologicznej. Jak stwierdził, celem deweloperów jest jedynie doprowadzenie do używania tworzonych produktów - nic więcej. Następnie podkreślił, że deweloperzy nie mają jakiejkolwiek motywacji, aby umożliwić użytkownikom poznanie źródła informacji: wersji tekstu, sponsora treści, autora czy miejsca, w którym kończy się rola człowieka, a zaczyna rola maszyny. To właśnie te aspekty są priorytetem dla badaczy języka i literatury.

Ten proces interpretacji rozpoczyna się oczywiście od badacza. Choć badacze nauk ścisłych rozważają automatyzację przeglądu badań, w dziedzinach humanistycznych nie ma to sensu - słowa są danymi, które podlegają interpretacji. To sprawia, że udział człowieka jest kluczowy podczas tworzenia takich baz danych jak MLAIB, gdzie dziesiątki wykwalifikowanych badaczy ocenia materiały zawarte w kolekcji.

Jak wygląda rola MLA we wspieraniu badań języka i literatury?

MLA wspiera badania na wiele sposobów: wydaje prestiżowe czasopismo naukowe PMLA, organizuje coroczne spotkania z ponad 600 sesjami tematycznymi, publikuje książki oraz przewodniki badawcze i dydaktyczne, a także oferuje liczne granty i nagrody dla badaczy. Baza MLAIB pozostaje centralnym zasobem tej działalności, wspierając instytucje na całym świecie.

Jakie aspekty bazy MLAIB są mniej oczywiste, ale niosą korzyści dla badaczy?

Z pewnością należy tu wymienić tezaurus MLA. Dzięki niemu badacze mogą odkryć powiązane terminy tematyczne, nazwiska i tytuły dzieł. Innym narzędziem, które zasługuje na uwagę jest MLA Directory of Periodicals, baza danych z informacjami o ponad 25,000 czasopism. 

Jakie trendy dominują w badaniach językoznawstwa i literaturoznawstwa oraz jak je postrzegasz?

Obserwuję dwa główne trendy: recenzowanie prac naukowych i rozwój sztucznej inteligencji. W dziedzinach humanistycznych zmiany mogą wyglądać inaczej niż w naukach ścisłych. Ważne jest, aby dostosowywać proces do specyfiki naszych badań, szczególnie w kwestii różnorodności i inkluzywności w procesie recenzji. W kontekście AI istotne będzie wprowadzenie narzędzi, które wspierają proces decyzyjny człowieka i pozwalają rozróżnić granicę między człowiekiem a maszyną.