Noot februari 2022: Dit artikel is van april 2020. Bekijk ook ons actuele artikel COVID-19 in 2022 – Tien dingen om te weten.
1. Leidt het tot een hoog risico op blootstelling om in een wachtkamer te zitten met een persoon met symptomatische COVID-19?
Het European Centre for Disease Prevention and Control beschouwt het risico op blootstelling voor personen die in dezelfde wachtkamer of bijvoorbeeld in één klaslokaal zitten als laag, mits zij minimaal 2 meter afstand houden of het contact korter dan 15 minuten is.
2. Kun je COVID-19 nog een keer krijgen als je het al eens gehad hebt?
Hoewel het duidelijk is dat patiënten die met het coronavirus geïnfecteerd zijn antistoffen aanmaken, is het nog altijd onduidelijk hoe lang die bescherming duurt. Eerste onderzoeken onder makaakapen heeft naar verluidt kortetermijnimmuniteit bij primaten aangetoond, maar deze data zijn (nog) niet peer-reviewed. Kijken naar data van overlevenden van de SARS-epidemie (letaliteit 11%, 2002) en de MERS-epidemie (letaliteit 39%, 2012) kan helpen bij het ontwikkelen van een vaccin. Coronavirussen zijn RNA-virussen die snel muteren, waardoor er zorgen zijn dat immuniteit mogelijk tijdelijk is (om dezelfde reden zijn griepvaccinaties bijvoorbeeld jaarlijks nodig).
3. Hoe lang overleeft het coronavirus in de lucht en op oppervlakten?
SARS-CoV-2 kan in de lucht enkele uren en op oppervlaktes enkele dagen overleven. De mediane halfwaardetijd van het virus als geaërosoliseerde deeltjes is ongeveer een uur, maar ze kunnen in de lucht enkele uren overleven. In-vitro-testen hebben aangetoond dat SARS-CoV-2 tot 72 uur aanwezig kan blijven op plastic en roestvrijstaal, tot 24 uur op karton en tot 4 uur op koper. Wat onduidelijk is, is de virale belasting die nodig is voor infectie. We weten dat er virale deeltjes op karton geïdentificeerd zijn, maar het is nog onbekend of het virus vervolgens de luchtwegen kan infecteren (NEJM).
4. Hoe verhouden maskers gemaakt van stof zich tot chirurgische maskers voor het voorkomen van transmissie van SARS-CoV-2?
Er is weinig bewijs dat het gebruik van stoffen maskers specifiek tegen COVID-19 (geschatte grootte 0.12 micron) evalueert. Zelfgemaakte maskers (zonder filters) kunnen de overdracht van bepaalde deeltjes voorkomen, maar zijn veel minder effectief dan chirurgische maskers in het voorkomen van de transmissie van influenza (BMJ Open 2015). Er is echter wel enig bewijs dat bepaalde materialen beter helpen dan andere, en een stoffen masker met een filter gemaakt van stofzuigerzak zou de doeltreffendheid van een chirurgisch masker kunnen benaderen als het erop aankomt. Hoewel dit type masker de drager niet significant zou beschermen, kan het de verspreiding van het virus door asymptomatische personen verminderen en ervoor zorgen dat dragers hun gezicht minder aanraken.
5. Gaat COVID-19 weg als het warmer wordt?
Er is geen bewijs dat warmer weer het aantal COVID-19-gevallen zal verminderen, maar het aantal gevallen neemt exponentieel toe in gebieden in de wereld waar momenteel hogere temperaturen zijn, zoals het zuiden van Amerika en Afrika. Er is wel aangetoond dat de transmissie van MERS in het verleden gedeeltelijk werd verergerd door koud en winderig weer (BMC Infect Dz), en er wordt verondersteld dat seizoensgebonden factoren buiten het weer (bijvoorbeeld vakantieperiodes) de huidige COVID-19-uitbraak verergeren (Swiss Med Weekly, 16 Mar 2020).
6. Beïnvloedt het coronavirus kinderen?
Ja. Data uit China suggereren dat tot 16 procent van de geïnfecteerde kinderen asymptomatisch kan zijn. De meeste kinderen hebben alleen lichte klachten, maar een klein percentage, met name degenen die andere onderliggende ziekten hebben, ontwikkelt ernstigere klachten die intensieve zorg vereisen. Er zijn kinderen overleden aan COVID-19 (NEJM 18 maart 2020 en NEJM 12 maart 2020).
7. Moeten moeders die borstvoeding geven daarmee stoppen als ze symptomen van het coronavirus vertonen of positief getest zijn?
Hoewel we nog niet alle feiten kennen over de verspreiding van SARS-CoV-2, lijkt het niet aanwezig te zijn in moedermelk. Moeders met een aangetoonde SARS-CoV-infectie of die hierop onderzocht worden, moeten extra voorzichtig zijn bij het geven van borstvoeding, bijvoorbeeld door handen te wassen, een mondkapje te dragen en, indien mogelijk, te kolven en de zuigeling door een andere verzorger laten voeden (WHO, CDC, ACOG).
8. Sluit een negatieve test besmetting met SARS-CoV-2 uit?
Houd bij de interpretatie van de resultaten van COVID-19-tests rekening met de pre-test-waarschijnlijkheid en prevalentie. Tenzij de nauwkeurigheid van een test 100 procent is (en huidige schattingen voor SARS-CoV-2 zijn tussen de 70 en 80 procent) kan een negatieve test wanneer prevalentie en ziektewaarschijnlijkheid hoog zijn, de ziekte niet uitsluiten. De kans op een foutief negatief resultaat moet vooral overwogen worden wanneer de recente blootstelling en klinische presentatie van de patiënt aangeven dat COVID-19 aannemelijk is. Gezien de aanwezige testbeperkingen, is de werkelijke prevalentie van besmetting met COVID-19 vrijwel zeker hoger dan de aangetoonde.
9. Moeten patiënten met COVID-19 het gebruik van hun ACE-remmers of ARB-medicijnen voortzetten?
SARS-CoV-2 maakt gebruik van ‘angiotensine convertering enzyme 2’ (ACE2) receptoren om respiratoire en cardiale cellen binnen te dringen. Hoewel diermodellen veranderingen in ACE2-receptoren toonden met het gebruik van ACE-remmers en ARB’s, zijn er geen klinische studies die resultaten voor deze medicatie aantonen. De European Society of Cardiology raadt aan het gebruik van ACE-remmers en ARB-medicijnen voor te zetten omdat er geen klinisch of wetenschappelijk bewijs is dat suggereert dat dergelijke behandeling stopgezet zou moeten worden. Er zijn ook voorstellen om ARB’s te gebruiken als mogelijke co-behandeling voor COVID-19.
10. Is het veilig om bij besmetting met COVID-19 ibuprofen te gebruiken?
Hoewel ‘bench science’ heeft gesuggereerd dat niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) ACE2-expressie mogelijk het aantal ACE2-receptoren verhoogt, suggereert de beschikbare evidence dat ibuprofen en andere NSAID’s veilig gebruikt kunnen worden bij besmetting met COVID-19. Ondanks een aanvankelijke aanbeveling tegen het gebruik van NSAID’s, heeft de Wereldgezondheidsorganisatie die verklaring later herroepen. In een advies geeft de European Medicines Agency aan dat patiënten en medische instellingen gebruik van NSAID’s zoals ibuprofen volgens de productrichtlijnen kunnen voortzetten.
